Féuse(-feméu)
Athyrium filix-femina
Athyriaceae
Nom en français : Fougère femelle.
Descripcioun :Aquest féuse trachis sus siliço e au nostre se rescountro subretout en mountagno souto li mele e li sapino. Douno proun d'èr au féuse-de-cabro, Dryopteris filix-mas, mai li foundo soun eici tres cop descoupado e subretout emé de soro en long e noun pas en round. L'indusìo se vèi bèn.
Usanço :Lis indian d'Americo n'en manjavon lou rizoumo pela e rousti. Aurié d'ùni prouprieta en raport emé li règlo e l'acouchamen, d'ounte lou noum.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 120 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Athyrium
Famiho : Athyriaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Gaudre
- Riéu
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Athyrium filix-femina (L.) Schott, 1799
Tréule d'aigo
Menyanthes trifoliata
Menyanthaceae Gentianaceae
Noms en français : Trèfle d'eau, Ményanthe trifolié.
Descripcioun :Lou tréule-d'aigo èi pas uno planto coumuno au nostre. Trachis dins li palun tourbous de mountagno sus siliço. Di cambo que rebalisson au sòu o floton dins l'aigo, sorton, cado annado, de fueio dreissado di tres fueioun, ço que i'a douna lou noum (pamens èi pas uno Fabaceae). Flouris d'ouro e douno uno enflourejado en grapo de flour blanco .
Usanço :La racino èro manjado dóu tèms di carestié dins l'uba de l'Éuropo. Pamens, coume lou soubre de la planto, èi di proun amaro (fau faire bouli mai d'un cop e chanja lis aigo). Li fueio an peréu servi à la plaço di pigno d'óubloun pèr aroumatisa la biero. Li fueio secado soun vertuouso contro li fèbre, soun tambèn tounico, estoumatico, astingènto, anti-inflamativo... (pas trop n'en prendre pamens).
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 Cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Menyanthes
Famiho : Menyanthaceae
Famiho classico : Gentianaceae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 8 à 10 cm
Flourido :
Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Palun tourbous
- Mueio
- Roubino
- Aigo
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Menyanthes trifoliata L., 1753